Viêm tuyến giáp sau sinh: Những vấn đề cần hiểu

Viêm tuyến giáp sau sinh là bệnh lý gặp ở khoảng 5 – 7% phụ nữ sau khi sinh con. Vì xảy ra ở giai đoạn đầu sau sinh nên các dấu hiệu bệnh ít được quan tâm hoặc hiểu lầm là sản phụ bị căng thẳng trong thời gian chăm sóc con nhỏ.

MỤC LỤC :

Tổng quan về bệnh viêm tuyến giáp sau sinh

– Viêm tuyến giáp sau sinh là một bệnh rối loạn tuyến giáp ở phụ nữ. Đây là quá trình viêm của tuyến giáp xảy ra trong năm đầu tiên sau khi sản phụ sinh con mà trước đó tuyến giáp hoàn toàn bình thường. Bệnh tuyến giáp ở phụ nữ này không hiếm gặp nhưng dễ bị nhầm lẫn với tình trạng stress hay rối loạn tâm thần sau sinh.

– Ở phần lớn phụ nữ mắc viêm tuyến giáp sau sinh, chức năng tuyến giáp sẽ trở lại bình thường sau khoảng 12 – 18 tháng từ lúc triệu chứng đầu tiên xuất hiện. Tuy nhiên, cũng có một số biến chứng xảy ra khiến người bệnh phải điều trị lâu dài.

Nguyên nhân gây viêm tuyến giáp sau sinh

Cho đến nay, nguyên nhân gây viêm tuyến giáp sau sinh vẫn chưa được xác định một cách rõ ràng.

– Tuy nhiên, nhiều nghiên cứu cho thấy những phụ nữ mắc bệnh thường có nồng độ kháng thể kháng giáp cao hơn bình thường trong giai đoạn mang thai và sau khi sinh. Vì vậy, các bác sĩ cho rằng phụ nữ mắc viêm tuyến giáp sau sinh là do có bệnh tuyến giáp tự miễn nào đó.

– Khi mang thai, hệ miễn dịch rối loạn là một nhân tố khiến bệnh bùng phát. Những bệnh nhân có tiền sử gia đình bị bệnh tuyến giáp tự miễn cũng có nguy cơ cao bị rối loạn tuyến giáp sau khi sinh con.

Triệu chứng của viêm tuyến giáp sau sinh

– Những triệu chứng của viêm tuyến giáp sau sinh không đặc hiệu, dễ gây nhầm lẫn với các căn bệnh khác. Theo đó, quá trình viêm tuyến giáp sau sinh thường trải qua 2 pha.

– Đầu tiên, tuyến giáp bị viêm, sản xuất nhiều hormone giáp, gây các triệu chứng của cường giáp như:

Mệt mỏi, mất ngủ
Lo âu, dễ tức giận
Kinh nguyệt không đều
Run cơ, tim đập nhanh và mạnh
Sụt cân không rõ nguyên nhân
Dạ dày do bị vôi hóa nhưng lông mày lại mỏng đi
Giọng nói thay đổi
Suy giảm thính lực và ham muốn tình dục
Chịu nóng kém, sợ nóng

– Sau đó, các tế bào tuyến giáp trở nên kém hoạt động, không sản xuất đủ lượng hormone cần thiết theo nhu cầu cơ thể, dẫn tới pha 2 với các biểu hiện của suy giáp như:

Rối loạn kinh nguyệt do hàm lượng hormone tuyến giáp thấp cản trở sự rụng trứng;
Mệt mỏi, nhức mỏi, đau cứng cơ khớp;
Tăng cân không kiểm soát;
Táo bón;
Da và tóc khô, dễ gãy rụng;
Sợ lạnh;
Kém tập trung;

– Mặc dù gây ra nhiều phiền phức nhưng thống kê cho thấy có tới 80% phụ nữ bị rối loạn tuyến giáp đều trở lại bình thường sau khoảng 1 năm mà không cần điều trị. Những trường hợp không suy giảm triệu chứng theo thời gian thì có thể phải đối diện với một số biến chứng như bệnh tim mạch, giòn xương hoặc vấn đề thị lực.

Các cách phòng ngừa viêm tuyến giáp sau sinh

Ăn uống hợp lý

Bổ sung thêm trái cây, ngũ cốc, thịt nạc vào chế độ ăn. Các thực phẩm này rất tốt cho sức khỏe và sữa mẹ

Tập thể dục sau sinh

Khởi đầu bằng những bài tập nhẹ nhàng, sau tăng dần cường độ theo tình trạng sức khỏe bản thân

Ngủ đủ giấc

Có ý nghĩa quan trọng đối với sức khỏe và khả năng sản xuất sữa mẹ. Nếu bị cường giáp, chị em cần hạn chế ăn những thực phẩm nhiều iot và chế phẩm từ sữa như cá biển, cua biển, tảo biển, muối iot, nước mắm, cải xoong, bơ, kem, phô mai, sữa chua,… và khám sức khỏe định kỳ và tầm soát các bệnh lý về viêm tuyến giáp để nhận được lời khuyên thích hợp của bác sĩ chuyên khoa.

Các phương pháp chẩn đoán viêm tuyến giáp sau sinh

Hỏi bệnh sử, khám thực thể dựa trên các triệu chứng bệnh
Xét nghiệm hormone: Xét nghiệm máu để định lượng hormone được sản xuất bởi tuyến giáp và tuyến yên
Xét nghiệm kháng thể: Vì bệnh Hashimoto là một bệnh tự miễn nên nguyên nhân gây bệnh có thể liên quan tới việc tạo ra các kháng thể bất thường. Xét nghiệm máu có thể xác nhận sự hiện diện của kháng thể kháng peroxidase tuyến giáp – một hormone đóng vai trò quan trọng trong quá trình sản xuất hormone giáp
Kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh là đo độ hấp thụ i ốt phóng xạ cũng có thể được thực hiện.

Các biện pháp điều trị

– Theo thống kê, có khoảng 80% bệnh nhân viêm tuyến giáp sau sinh sẽ trở lại bình thường sau 1 năm. Vì vậy, nếu triệu chứng pha cường giáp không rõ thì không cần điều trị. Nếu triệu chứng rõ, nên điều trị giảm triệu chứng bằng thuốc chẹn beta giao cảm.

– Ở pha suy giáp thường không cần điều trị. Nếu pha suy giáp kéo dài, triệu chứng suy giáp rõ thì nên điều trị bằng thuốc levothyroxine và nên ngừng sau 6 – 9 tháng dùng thuốc để đánh giá lại tình trạng tuyến giáp.

Xem thêm:

Stress sau sinh và những dấu hiệu cảnh báo

Chăm sóc hậu sản sau sinh mổ

Chăm sóc bụng cho phụ nữ sau sinh