Sỏi ống mật chủ: Xử trí thế nào?

Bệnh sỏi ống mật chủ hay còn gọi là sỏi đường mật ngoài gan là một căn bệnh khá phổ biến ở nước ta chiếm hơn 80% trong tổng số bệnh nhân bị sỏi mật. Nếu không được điều trị kịp thời, bệnh có thể gây nhiều biến chứng nguy hiểm như gây tắc mật, gây viêm, chảy máu đường mật, viêm tụy cấp.

Sỏi ống mật chủ

Xử trí sỏi ống mật chủ

Điều trị không phẫu thuật

– Sử dụng thuốc để làm tan sỏi mật và quá trình điều trị diễn ra trong một thời gian dài. Phương pháp này thường được áp dụng cho những bệnh nhân không thể phẫu thuật. Chủ yếu là điều trị nội khoa tạm thời bằng các loại kháng sinh chống vi khuẩn Gram (-), thuốc giãn cơ trơn.

– Axit ursodeoxycholic là hoạt chất chủ yếu được sử dụng làm thuốc điều trị bệnh sỏi ống mật chủ. Hoạt chất có tác dụng làm giảm sự sản sinh cholesterol từ gan và ngăn chặn sự hấp thụ cholesterol từ ruột, tạo điều kiện thuận lợi làm tan các sỏi thận được hình thành do sự tích tụ cholesterol.

– Bên cạnh đó điều trị sỏi ống mật chủ không phẫu thuật cũng bao gồm nội soi qua tá tràng, cắt cơ vòng Oddi lấy sỏi; tán sỏi qua da, tán sỏi qua nội soi đường mật; tán sỏi ngoài cơ thể.

Điều trị phẫu thuật

Phẫu thuật bằng phương pháp mổ hở và mổ nội soi.

– Điều trị sỏi ống mật chủ, phương pháp thường được dùng để điều trị là phẫu thuật nhằm lấy sỏi mật, tạo sự lưu thông mật – ruột. Các bác sĩ có thể cho bệnh nhân điều trị nội khoa trước bằng các biện pháp: kháng sinh, giảm co thắt đường mật, truyền dịch, điện giải. Việc này nhằm tạo điều kiện tốt nhất trước ca mổ, giúp tăng tỉ lệ thành công, giảm biến chứng của cuộc phẫu thuật.

– Có nhiều cách điều trị sỏi ống mật chủ như: nội soi mật tụy ngược dòng lấy sỏi ống mật chủ, mổ mở hoặc mổ nội soi.

Phẫu thuật kinh điển (mổ hở)

Mở ống mật chủ lấy sỏi dẫn lưu Kehr: Phương pháp này trước đây đang được sử dụng thường quy để điều trị ngoại khoa sỏi ống mật chủ. Đây là phương pháp điều trị phẫu thuật, mổ bụng và tiến hành các thao tác trên đường mật dựa theo các tổn thương bệnh lý của nó.

Mổ nội soi sỏi ống mật chủ

Phương pháp này giúp bệnh nhân tránh được vết mổ lớn, giảm nguy cơ nhiễm trùng và mất máu, giảm đau đớn, thời gian nằm viện ngắn. Trong mổ nội soi sỏi ống mật chủ, bác sĩ thực hiện 3-4 vết mổ nhỏ trên thành bụng, qua các vết mổ nhỏ này, bác sĩ sẽ đưa camera vào quan sát ổ bụng, cũng như đưa các dụng cụ phẫu thuật vào để lấy sỏi. Phương pháp này đòi hỏi trang thiết bị hiện đại, phẫu thuật viên có kinh nghiệm tốt mới có thể tiến hành một cách hiệu quả, an toàn.

Chụp mật tuỵ ngược dòng qua nội soi ERCP

sỏi ống mật chủ
Nội soi ERCP là phương pháp được dùng để cắt các cơ trong ống mật chủ

– ERCP và thủ thuật mở cơ thắt là một phương pháp phẫu thuật cắt các cơ trong ống mật chủ để sỏi thoát ra ngoài hoặc loại bỏ sỏi. Kỹ thuật được tiến hành đưa catheter vào đường mật hoặc đường tụy qua máy nội soi tá tràng, qua đó bơm thuốc cản quang vào đường mật hoặc đường tụy với mục đích chẩn đoán và điều trị bệnh lý của đường mật và đường tụy.

– Những kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh mới đã giúp quan sát đường mật dễ dàng và ít xâm lấn bao gồm chụp đường mật bằng cộng hưởng từ và siêu âm qua nội soi (EUS).

Sỏi ống mật chủ có tái phát không?

– Về lâu dài sỏi ống mật chủ tái phát thường tái phát. Với trường hợp sỏi ống mật chủ tái phát thông thường sẽ áp dụng biện pháp lấy sỏi qua đường nội soi tá tràng ngược dòng. Đây là phương pháp mà phẫu thuật viên sẽ: tiến hành cắt cơ vòng Oddi để lấy sỏi đường mật chính.

– Phương pháp này cũng có thể sử dụng cho những bệnh nhân chưa mổ mật lần nào và những bệnh nhân già yếu, tỷ lệ thành công từ 70 – 80%.

– Bên cạnh đó, với những bệnh nhân sỏi ống mật chủ tái phát hay phẫu thuật sót sỏi cũng có thể lấy sỏi qua da có thể được nội soi lấy sỏi qua đường hầm đặt Kehr hoặc lấy sỏi xuyên gan qua da với sự hỗ trợ của máy tán sỏi điện thủy lực.