Những điều cơ bản về viêm da cơ địa bạn nên biết

Viêm da cơ địa là gì?

Viêm da cơ địa còn được gọi là bệnh chàm, là một tình trạng da mãn tính gây phát ban đỏ, ngứa. Đây là một trong những bệnh ngoài da phổ biến nhất ở trẻ em cũng như người lớn. Nguyên nhân chính xác của viêm da dị ứng vẫn chưa được biết nhưng nó được cho là có liên quan đến các yếu tố di truyền và môi trường như dị ứng hoặc chất kích thích.

Viêm da cơ địa ở trẻ em
Hình ảnh viêm da cơ địa ở trẻ nhỏ

Viêm da cơ địa khiến da khô, ngứa và viêm, mức độ nặng nhẹ tùy vào mức độ mẫn cảm với dị nguyên.

Viêm da cơ địa có liên quan đến nồng độ globulin miễn dịch (IgE) trong máu cao và tiền sử bản thân hoặc gia đình bị dị ứng loại I, viêm mũi dị ứng hoặc hen suyễn.

Nguyên nhân của viêm da cơ địa

Cơ chế bệnh sinh của viêm da cơ địa rất phức tạp, vẫn chưa biết nguyên nhân cụ thể, nhưng được cho là có liên quan đến các yếu tố di truyền, hệ thống miễn dịch và môi trường gây rối loạn khả năng bảo vệ của da.
– Di truyền: Người ta nhận thấy một số người bị viêm da cơ địa có thành viên trong gia đình cũng mắc bệnh này. Một số nghiên cứu gần đây cũng chỉ ra đã có những thay đổi trong gene chịu trách nhiệm tạo ra filaggrin – một loại protein giúp duy trì làn da khỏe mạnh.
nguyen nhan gay viem da co dia
– Hệ thống miễn dịch: Bình thường hệ thống miễn dịch có vai trò chống lại các tác nhân lạ xâm nhập vào cơ thể. Nhưng đôi khi hệ miễn dịch bị rối loạn và hoạt động quá mức có thể gây ra tình trạng viêm trên da.
– Các yếu tố môi trường ảnh hưởng đến cách mà cơ thể phản ứng khiến da khô và dễ bị viêm.

Đối tượng nào hay gặp viêm da cơ địa

Viêm da cơ địa thường khởi phát trong thời kỳ sơ sinh và trước 5 tuổi, sau đó có thể kéo dài đến tuổi thiếu niên và trưởng thành. Khoảng 45% trẻ bị viêm da cơ địa trong 6 tháng tuổi, 60% trong năm đầu tiên và 85% trước 5 tuổi.
Ở một số người, viêm da cơ địa có thể khởi phát ở tuổi trưởng thành. Khoảng 15-30% trẻ em và 2-10% người lớn bị viêm da cơ địa.
Những người bị chàm, dị ứng, viêm mũi dị ứng hoặc hen suyễn có nguy cơ bị viêm da cơ địa. Ngoài ra, nguy cơ cao hơn nếu trong gia đình có người bị viêm da cơ địa.
viem da co dia xay ra o tre nho

Viêm da cơ địa gây ra biến chứng gì?

Ở giai đoạn đầu, viêm da cơ địa xuất hiện đợt cấp, sau đó thuyên giảm rồi lại xuất hiện một đợt cấp tiếp theo. Về sau phần lớn các trường hợp sẽ tiến triển thành mạn tính. Ở một trẻ tình trạng này có thể cải thiện đáng kể hoặc thậm chí khỏi hoàn toàn khi lớn hơn. Tuy nhiên, viêm da cơ địa có thể nặng hơn hoặc xuất hiện trở lại ở tuổi trưởng thành do tiếp xúc với chất kích thích hoặc chất gây dị ứng.
Viêm da cơ địa khiến người bệnh khó chịu, ngứa ngáy, mất ngủ, gây suy giảm chất lượng cuộc sống. Tình trạng ngứa ngáy liên tục kèm theo ảnh hưởng giấc ngủ có thể làm tăng nguy cơ rối loạn sức khỏe tâm thần như trầm cảm và rối loạn lo âu; ở trẻ em có thể gây rối loạn hành vi.
Nhiều người bị viêm da cơ địa sau đó phát triển bệnh hen suyễn và viêm mũi dị ứng. Hai tình trạng này có thể xảy ra trước hoặc sau viêm da cơ địa.
Viêm da cơ địa có thể gây ra biến chứng là nhiễm trùng da do vi khuẩn, gây ra các phản ứng viêm rầm rộ, tấy đỏ, đau, mụn nước có dịch mủ, sốt; nhiễm trùng da do virus gây tổn thương bọng nước, đau, rát, thậm chí là gây hoại tử.
Viêm da cơ địa có thể nhẹ hoặc nặng, thường bệnh nặng và có tiên lượng xấu hơn ở các đối tượng:
– Mắc bệnh sớm trước 1 tuổi.
– Tổn thương da sau khi sinh.
– Tiền sử bản thân hoặc gia đình bị dị ứng.
– Mắc các bệnh dị ứng khác như hen phế quản, viêm mũi dị ứng.
– Bội nhiễm da và chăm sóc da kém.

Triệu chứng của viêm da cơ địa

Các triệu chứng thường gặp của viêm da cơ địa là:

– Ngứa
– Da khô, nứt nẻ
– Phát ban, da sưng tấy
– Mụn nước, vết thương rỉ nước và đóng vảy
– Nếp gấp của da dưới mắt (Denie-Morgan)
– Sạm da quanh mắt
Triệu chứng phổ biến cảu viêm da cơ địa

Viêm da cơ địa tiến triển qua 4 giai đoạn:

– Giai đoạn đỏ da: ngứa nhiều, ban đỏ rải rác và phù da.
– Giai đoạn hình thành các bọng nước.
– Giai đoạn rỉ nước và bội nhiễm gây ra tổn thương chốc lở.
– Giai đoạn đóng vảy: tiến triển lâu dài và hình thành mảng lichen hóa.

Tổn thương có thể xuất hiện ở bất kỳ vùng nào trên cơ thể, biểu hiện khác nhau ở mỗi người và cũng khác nhau theo độ tuổi:

– Trẻ sơ sinh đến 2 tuổi: Phổ biến nhất là phát ban đỏ ở mặt, da đầu, có thể rỉ nước khi trầy xước. Sau đó tổn thương cũng xuất hiện ở khuỷu tay, đầu gối.
– Thời thơ ấu đến dậy thì: Phổ biến nhất là phát ban dày màu đỏ, rỉ nước hoặc chảy máu khi trầy xước, xuất hiện ở khớp gối, mặt sau của tay, cổ, mắt cá chân.
– Thanh thiếu niên và người lớn: Phổ biến nhất là tổn thương viêm nhiễm, cứng, sẫm màu dạng lichen, xuất hiện trên bàn tay, cổ, ngực, mặt sau của tay, đầu gối, vùng da quanh mắt, miệng, trán, mắt cá chân và bàn chân.

Chẩn đoán và điều trị viêm da cơ địa

Chẩn đoán viêm da cơ địa chủ yếu dựa vào tiền sử và các triệu chứng lâm sàng.

Viêm da cơ địa là một tình trạng da viêm gây khó chịu, ngứa và ảnh hưởng đến thẩm mĩ. Có rất nhiều lựa chọn điều trị có sẵn để giúp giảm các triệu chứng của tình trạng này. Những phương pháp điều trị này bao gồm từ các loại kem bôi và thuốc nước cho đến thuốc uống, liệu pháp ánh sáng và thuốc điều hòa miễn dịch. Với sự kết hợp đúng đắn của các phương pháp điều trị, tình trạng này có thể được kiểm soát hiệu quả.

Các loại kem và thuốc mỡ corticosteroid tại chỗ, chúng làm giảm sản xuất tế bào da và giảm viêm gây ngứa. Chúng được sử dụng trong các trường hợp viêm da dị ứng nghiêm trọng. Tác dụng phụ có thể bao gồm mỏng da, có thể là vĩnh viễn. Ví dụ: kem hydrocortisone, kem prednisolone, kem triamcinolone acetonide, dimethicone/silicone gel-creme. Corticosteroid tại chỗ thường được áp dụng cho các khu vực tiếp xúc với nước (mặt; nách), nhưng điều này là không bắt buộc. Các trường hợp này cần có ý kiến của bác sĩ chuyên khoa.

dieu tri viem da co dia

Vì người bị viêm da cơ địa dễ bị bội nhiễm (đặc biệt là Staphylococcus aureus – tụ cầu vàng) nên cần chăm sóc da cẩn thận và sử dụng kháng sinh điều trị theo hướng dẫn của bác sĩ để tránh nhờn thuốc.